Od kilku miesięcy już wyglądałam publikacji Biuletynu Informacyjnego Państwowej Straży Pożarnej za 2016 rok. I wreszcie, w tym tygodniu został opublikowany! Jeśli jesteście ciekawi, jak wyglądał ten rok w zakresie działalności kontrolno-rozpoznawczej PSP – zapraszam. Na razie kilka zdań wstępu, następnym razem statystyki.

Kontrole przestrzegania przepisów przeciwpożarowych

W 2016 roku komendy Państwowej Straży Pożarnej, realizując zadania kontrolno-rozpoznawcze przyjęte na ten rok, przeprowadziły ogółem 40 123 kontrole obejmujące 57 482 obiekty. W rozbiciu na poszczególne rodzaje obiektów skontrolowano:

• 22 418 obiektów użyteczności publicznej (co stanowi 39% liczby skontrolowanych obiektów), w tym m.in.:

• 2857 administracyjno-biurowych,
• 2868 domów towarowych i supermarketów,
• 1236 dyskotek i lokali gastronomicznych,
• 1676 widowiskowo-sportowych,

• 15 759 obiektów produkcyjnych i magazynowych (27,42%),
• 10 022 obiekty zamieszkania zbiorowego (17,44%),
• 4643 budynki mieszkalne wielorodzinne (8,07%),
• 3437 obiektów resortu leśnictwa (5,98%),
• 1203 obiekty gospodarstw rolnych (2,09%),
• 1642 obiekty na terenach zakładów stwarzających zagrożenie dla ludzi i środowiska (2,86%).

W wyniku czynności kontrolno-rozpoznawczych stwierdzono ogółem 59 728 nieprawidłowości, tj. 1,04 na jeden skontrolowany obiekt, w tym m.in.:

• 28 182 nieprawidłowości w obiektach użyteczności publicznej,
• 16 998 nieprawidłowości w obiektach produkcyjnych i magazynowych,
• 8949 nieprawidłowości w obiektach zamieszkania zbiorowego.

Najwięcej nieprawidłowości dotyczyło:

• stanu instalacji użytkowych (9137 obiektów),
• zaznajomienia z przepisami i instrukcji bezpieczeństwa pożarowego (6793 obiekty),
• wyposażenia w podręczny sprzęt gaśniczy i urządzenia przeciwpożarowe (5336 obiektów),
• dróg ewakuacyjnych i oznakowania znakami bezpieczeństwa (5677 obiektów),
• warunków ewakuacji, mogących zagrażać życiu ludzi (3557 obiektów),
• instalacji wodociągowych przeciwpożarowych wewnętrznych (2707 obiektów),
• zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru (2533 obiekty),
• stanu dojazdów pożarowych do obiektów (1072 obiekty),
• magazynowania oraz przetwarzania materiałów (601 obiektów).

Na podstawie przeprowadzonych działań kontrolnych, w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości przez właścicieli, zarządzających i użytkowników obiektów lub terenów, komendy wszczęły 17 856 postępowań nakazowo-egzekucyjnych, w ramach których:

• wydano 10 604 decyzje administracyjne, w tym 143 decyzje wstrzymujące roboty lub zakazujące eksploatacji,
• organy II instancji wydały 234 decyzje w trybie odwoławczym utrzymując w mocy 204 decyzje,
• wszczęto 381 postępowań egzekucyjnych,
• nałożono 553 mandaty karne,
• skierowano 16 wniosków do prokuratury,
• skierowano 8 wniosków do sądów grodzkich,
• skierowano 6294 wystąpienia do innych instytucji i organów.

W 2016 r. miało miejsce 126 228 pożarów, w których zginęło 488 osób (436 osób z pomięciem pożarów środków transportu), o 24 mniej niż w roku 2015, powodując tym samym spadek wskaźnika liczby ofiar śmiertelnych, przypadających na milion mieszkańców Polski rocznie (bez ww. pożarów środków transportu), z 12,1 osób w 2015 r. na 11,4 osób w 2016 r.

Wyniki czynności kontrolno-rozpoznawczych wykorzystano do wykonania w 2016 r. następujących opracowań:

–  analizy stanu przestrzegania przepisów przeciwpożarowych w szkołach, żłobkach  i  przedszkolach  w  latach  2011-2015;  w  latach  2011-2014  liczba kontroli w ww. grupach obiektów utrzymywała się średnio na poziomie 6294 kontrole rocznie, natomiast w 2015 r. nastąpił wzrost do 6909 kontroli; ogólna liczba nieprawidłowości w analizowanej grupie obiektów malała od 10 255 w 2011 r. do 7880 w 2014 r., natomiast w 2015 r. wzrosła do 10 838, co związane było z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie wymagań ochrony przeciwpożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym jest prowadzone przedszkole utworzone w wyniku przekształcenia oddziału przedszkolnego lub oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkole podstawowej (Dz.U. z 2015 r. poz. 20), które umożliwiło tworze nie przed szkoli w budynkach szkół podstawowych,

–  analizy stanu przestrzegania przepisów przeciwpożarowych w latach 2011-2015; w analizowanym okresie nastąpił wzrost liczby obiektów skontrolowanych od 52 584 w 2011 r. do 58 858 w 2015 r.; jednocześnie obniżeniu uległ odsetek obiektów ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w odniesieniu do ogólnej liczby obiektów skontrolowanych z około 43% w 2011 r., do około 35% w 2015 r.,

–  zestawień statystycznych wyników przestrzegania przepisów przeciwpożarowych oraz przepisów o przeciwdziałaniu poważnym awariom przemysłowym 2015 r. i I półroczu 2016 r.,

–  analizy zagrożeń gmin i powiatów, opracowywanej zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U. z 2011 r. Nr 46, poz. 239); analiza wskazała w zdecydowanej większości przypadków (około 93%) stopień zagrożenia powiatów był średni i mały, oszacowując potencjalne zagrożenie jako duże i bardzo duże zagrożenia tylko w 21 powiatach, bardzo duży stopień zagrożenia powiatów (V stopień) zdiagnozowano w 2 przypadkach, duży stopień zagrożenia (IV stopień) określono w odniesieniu do 19 powiatów, średni poziom zagrożenia (III stopień) – 169 powiatów, 142 powiaty charakteryzują się małym stopniem za-grożenia (II stopień) oraz 3 powiaty bardzo małym zagrożeniem (I stopień).

–  wkładu do „Raportu cząstkowego Ministra Spraw Wewnętrznych do Raportu zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego”, dotyczącego aktualizacji wyników przeprowadzonej analizy zagrożeń i oceny ryzyka gmin i powiatów,

– „Metodyki budowy planu sieci jednostek OSP przewidzianych do włączenia do KSRG”, w kontekście stopni zagrożeń poszczególnych gmin znajdujących się na terenie kraju,

– „Oceny zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego w Polsce” przekazywanej m.in. na potrzeby planów działań operatorów pocztowych w sytuacjach szczególnych zagrożeń,

–  aktualizacji krajowego katalogu zagrożeń,

– aktualizacji wykazu zakładów o dużym i o zwiększonym ryzyku wystąpienia po ważnej awarii przemysłowej (179 ZDR i 237 ZZR),

–  analizy skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych i do Naczelnego Sądu Administracyjnego za rok 2015, w której przeanalizowano 43 wyroki zapadłe przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi (18 wygranych i 25 przegranych) oraz 8 wyroków zapadłych przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (2 wygrane i 6 przegranych); wyciągnięto wnioski m.in. konieczność intensyfikacji szkoleń pionu kontrolno-rozpoznawczego w zakresie procedur administracyjnych oraz sporządzenia wskazówek metodycznych, dotyczących czynności kontrolno-rozpoznawczych i postępowania administracyjnego,

–  analizy funkcjonowania systemu monitoringu pożarowego, w świetle które 2015 r. na terenie kraju znajduje się 18 920 obiektów wyposażonych system sygnalizacji pożarowej, z czego 7448 (39,37%) to obiekty objęte tym obowiązkiem zgodnie z §28 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 poz. 719); wskazana powyżej liczba obiektów wyposażonych obowiązkowo stanowi 95,98% wszystkich obiektów (7760) zobowiązanych do wyposażenia w SSP; spośród obiektów wyposażonych w SSP, które zostały objęte przedmiotowym obowiązkiem 7020 jest podłączonych do jednostek Państwowej Straży Pożarnej, co stanowi 90,46% ogółu obiektów zobowiązanych do wyposażenia w SSP i podłączenia do PSP. Stwierdzono, że w 2015 r. 87% obiektów połączonych z PSP, w pełni spełnia rekomendacje zawarte w „Ramowych wymaganiach organizacyjno-technicznych dotyczących uzgadniania przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej sposobu połączenia urządzeń sygnalizacyjno-alarmowych systemu sygnalizacji pożarowej z obiektem komendy Państwowej Straży Pożarnej lub wskazanym przez właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej”.

W ramach doskonalenia działalności kontrolno-rozpoznawczej Biuro Rozpoznawania Zagrożeń Komendy Głównej PSP zorganizowało następujące przedsięwzięcia szkoleniowe:

– w dniach 11 – 14 kwietnia 2016 r. w Ośrodku Szkolenia w Pionkach Komendy Wojewódzkiej PSP w Warszawie zorganizowano i przeprowadzono Szkolenie w zakresie czynności kontrolno-rozpoznawczych prowadzonych przez PSP, w którym udział wzięło 50 pracowników pionu kontrolno-rozpoznawczego komend wojewódzkich, powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej,

– w dniu 22 czerwca 2016 r. w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie zorganizowano i przeprowadzono Szkolenie dla przedstawicieli z komend wojewódzkich i wybranych komend powiatowych (miejskich) PSP w zakresie nowych obowiązków nałożonych na organy PSP w zakresie kontroli stosowania substancji zubożających warstwę ozonową oraz fluorowanych gazów cieplarnianych, w której wzięło udział 250 osób,

– w dniach 17 – 18 listopada 2016 r. w Centralnej Szkole Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie zorganizowano i przeprowadzono naradę ekspertów z komend wojewódzkich i wybranych komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej oraz organów Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym, w której wzięło udział 150 osób,

– w dniach 21 – 22 listopada 2016 r. w Ośrodku Szkolenia w Pionkach Komendy Wojewódzkiej PSP w Warszawie zorganizowano i przeprowadzono naradę naczelników wydziałów kontrolno-rozpoznawczych komend wojewódzkich PSP oraz przedstawicieli szkół pożarniczych PSP, z udziałem komendantów wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej lub zastępców komendantów wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej nadzorujących działalność kontrolno-rozpoznawczą, w której wzięły udział 43 osoby, z wiodącym tematem zwiększenia skuteczności nadzoru nad czynnościami kontrolno-rozpoznawczymi, prowadzonymi przez komendy powiatowe (miejskie) PSP,

–  w  dniu  1  grudnia  2016  r.  zorganizowano  i  przeprowadzono  szkolenie z sędzią Naczelnego Sądu Administracyjnego prof. nadzw. dr hab. Janem Pawłem Tarno w zakresie Postępowania administracyjnego i egzekucyjnego organów PSP w kontekście wyroków NSA i WSA, w którym udział wzięło 270 pracowników pionu kontrolno-rozpoznawczego centralnego, wojewódzkiego i powiatowego oraz radców prawnych.

Ponadto komendanci wojewódzcy PSP zorganizowali po 1-2 narady szkoleniowe dla pracowników służb kontrolno-rozpoznawczych podległych im organów.

Nadzór administracyjny komendanta głównego PSP

W 2016 r. w Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej prowadzono 35 postępowań administracyjnych w sprawie odwołań od decyzji administracyjnych i zażaleń na postanowienia wydane w pierwszej instancji przez komendantów wojewódzkich PSP, w sprawach nadzoru nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych (25) i zapobiegania poważnym awariom przemysłowym (10). Postępowania te zakończyły się w następujący sposób:

–  30 decyzji i postanowień utrzymano w mocy,

–  1 decyzję uchylono,

–  4 postępowania umorzono.

Ponadto przeprowadzono 17 postępowań administracyjnych dotyczących zażaleń na postanowienia komendantów wojewódzkich PSP w zakresie możliwości spełnienia wymagań ochrony przeciwpożarowej w sposób inny niż wynikający wprost z obowiązujących przepisów, rozstrzygając w drugiej instancji o zastosowaniu określonych rozwiązań zamiennych oraz zastępczych, rozstrzygając sprawy w następujący sposób:

–  4 postanowienia utrzymano w mocy,

–  14 postanowień uchylono,

–  1 umorzono,

–  4 pozostawiono bez rozpatrzenia ze względów proceduralnych.

Rozpatrzono także 7 wniosków, w szczególności na żądanie ministerstwa właściwego do spraw budownictwa, o odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych w trybie art. 9 ustawy Prawa budowlanego.

Udzielono odpowiedzi na 16 skarg dotyczących działania organów lub ich pracowników w zakresie realizacji zadań dotyczących nadzoru nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych, uznając 2 skargi za zasadne, 11 za bezzasadne oraz 3 za częściowo zasadne.

Doskonalenie systemu prawnego w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz przepisów dotyczących przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym

W 2016 r. w Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej opracowano niżej wymienione propozycje dotyczące przepisów i norm z zakresu ochrony przeciwpożarowej, w szczególności zapewniając ich obsługę merytoryczną przy pracach legislacyjnych:

– projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, którym zaproponowano rozdzielenie powiadomienia o czynnościach kontrolno-rozpoznawczych od upoważnienia do tych czynności oraz możliwość natychmiastowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości o charakterze porządkowym,

– propozycje do projektu zmian w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,

–  projekt normy PN-B-02857.

Ponadto zaopiniowano 111 projektów aktów prawnych rangi rozporządzenia i ustawy.

Nadzór nad rzeczoznawcami do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych

W 2016 r. przeprowadzono 1 egzamin dla kandydatów na rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Do egzaminu zostało dopuszczonych 62 kandydatów, z których 10 osób uzyskało wynik pozytywny i uprawnienia do sprawowania funkcji rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Ponadto przeprowadzono 2 sprawdziany znajomości zmian w przepisach prawa i zasad wiedzy technicznej dotyczących ochrony przeciwpożarowej dla rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Spośród 46 zobowiązanych, 44 uzyskało wynik pozytywny ze sprawdzianu – 2 po przez przystąpienie do sprawdzianu z wynikiem pozytywnym, a 42 poprzez uzyskanie wymaganej liczby punktów ze szkoleń dla rzeczoznawców w trybie § 11j ust. 8 usta wy z dnia 24 sierpnia 1991 o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2016 r., poz. 191 ze zm.). Dwóm rzeczoznawcom, którzy mimo upływu 5 lat od poprzedniego sprawdzianu lub uzyskania uprawnień do sprawowania funkcji rzeczoznawcy, nie przystąpili do sprawdzianu, zostało zawieszone prawo do wykonywania zawodu rzeczoznawcy.

W 2016 r. przez szkoły, ośrodki szkolenia oraz instytuty badawcze Państwowej Straży Pożarnej, przeprowadzonych zostało 28 szkoleń dla rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, w których w sumie udział wzięło 1164 uczestników.

Jednocześnie w 2016 r. w ramach prowadzonego przez komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej nadzoru nad rzeczoznawcami do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych rozpatrzono 14 spraw do tyczących nieprawidłowości przy uzgadnianiu projektów budowlanych. Trzy z nich zakończyły się upomnieniem rzeczoznawców przez komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, a pięć upomnieniem rzeczoznawców przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej. W pozostałych sprawach nie stwierdzono nieprawidłowości w działaniach rzeczoznawców o randze uzasadniającej stosowanie środków dyscyplinujących.

 

Obrazek: http://www.strazswidnica.pl/index.php/strona-glowna/prewencja